1 А калі яны прайшлі Амфіпал і Апалонію, прыйшлі ў Тэссалоніку, дзе была жыдоўская бажніца.
2 І паводле звычаю Павал увайшоў да іх і праз тры суботы гаварыў ім з Пісаньняў,
3 адкрываючы і выводзячы, што трэбы было, каб Хрыстус цярпеў і ўстаў з умерлых, і што гэты Езус ёсьць Хрыстусам, каторага я вам абвяшчаю.
4 І некаторыя з іх уверылі і далучыліся да Паўла і Сылі; і з набожных, і з паганаў вялікае мноства, і нямала знатных жанчын.
5 Але жыды, зайзруючы, і набраўшы з чэрні некатрых благіх людзей, і зрабіўшы грамаду, узбурылі горад; і напаўшы на дом Язона, шукалі іх, каб вывесьці да народу.
6 І не знайшоўшы іх, цягнулі Язона і некаторых братоў да начальнікаў гораду, крычучы: Што тыя, каторыя ўзбурваюць горад, і сюды прыйшлі,
7 іх прыняў Язон, а яны ўсе паступаюць проціў уставаў цэзара, што ёсьць іншы кароль, Езус.
8 І ўзбурылі народ і начальнікаў гораду, каторыя гэтае слухалі.
9 І ўзяўшы паруку ад Язона і ад іншых, пусьцілі іх.
10 А браты зараз-жа ўначы выправілі Паўла і Сылу ў Бэрэю. Яны, прыйшоўшы, увайшлі ў жыдоўскую бажніцу.
11 Гэтыя-ж былі шляхетнейшыя за тых, што ёсьць у Тэссалоніцы, яны прнялі слова з усей ахвотай, штодня разьбіраючы Пісаньні, ці гэта так маецца.
12 І многа-ж з іх уверыла, і жанчын паважаных і нямала мужоў.
13 Калі-ж даведаліся жыды ў Тэссалоніцы, што і ў Бэрэі Павал абвяшчае слова Божае, прыйшлі і туды, узварушваючы і падбурваючы мноства.
14 І тады зараз-жа браты выправілі Паўла, каб ішоў аж да мора, а Сыла і Цімафей асталіся там.
15 А тыя, што праводзілі Паўла, завялі яго аж у Атэны, і атрымаўшы ад яго загад да Сылі і Цімафея, каб чым-хутчэй прыйшлі да яго, вырушылі.
16 Калі-ж Павал чакаў на іх у Атэнах, бурыўся ў ім дух ягоны, бачучы горад аддадзены балвахвальству.
17 Дык гаварыў у бажніцы з жыдамі і з набожнымі, і на рынку праз усе дні да тых, што там былі.
18 Некаторыя-ж эпікурэйцы і стоікі філозафы спорылі з ім. І некаторыя казалі: што хоча сказаць гэты гаварун? А другія: Здаецца, ён ёсьць вяшчуном новых багоў; бо ён абвяшчаў ім Езуса і ўскрашеньне.
19 І ўзяўшы яго, завялі ў Арэопаг, кажучы: Ці можам ведаць, якая ёсьць гэта новая навука, якую ты кажаш?
20 Бо нешта новае ты прыносіш для нашых вушэй, дык хочам ведаць, што гэта мае быць.
21 (А ўсе атэнцы і прышлыя госьці нічым іншым не займаліся, як толькі каб або пагаварыць або паслухаць нешта новае).
22 Павал-жа, стаўшы пасярод Арэопагу, сказаў: Мужы атэнскія, з усяго я бачу, што вы як-бы надта набожныя.
23 Бо праходзячы і ўглядаючыся на вашы сьвятасьці, я знайшоў і аўтар, на каторым было напісана: Няведамаму Богу. Дык тое, чаму вы ня ведаючы пакланяецеся, я вам абвяшчаю.
24 Бог, каторы стварыў сьвет і ўсё, што ў ім ёсьць, ён, будучы Панам неба і зямлі, жыве не ў сьвятынях збудаваных рукамі,
25 і ня бывае слаўлены рукамі чалавечымі, патрабуючы нечага, бо сам дае ўсім жыцьцё, і дыханьне, і ўсё.
26 І ўчыніў з аднаго ўвесь род чалавечы, каб жылі па ўсім вобліку зямлі, абазначаючы пастаноўленыя часы і граніцы іхнага аселішча,
27 каб шукалі Бога, можа часам дакрануцца да яго або знойдуць, хоць ён недалёка ад кожнага з нас.
28 Бо ў ім мы жывём і рухаемся і існуем, як і некаторыя з вашых паэтаў сказалі: «Бо мы і род ягоны».
29 Дык калі мы род Божы, не павінны думаць, што Боства падобнае да золата, або серабра, або каменьня, да рэзьбы рамясла і выдумкі чалавечай.
30 І не зважаючы на часы гэтага няведаньня, Бог цяпер абвяшчае людзям, каб усе ўсюды пакутывалі,
31 таму што пастанавіў дзень, у каторы мае судзіць сьвет у справядлівасьці праз Мужа, каторага пастанавіў, падаючы веру ўсім, ускрасіўшы яго з умерлых.
32 Калі- ж яны пачулі аб ускрасеньні ўмерлых, то некаторыя насьмяхаліся, а некаторыя сказалі: Аб гэтым паслухаем цябе другім разам.
33 Так Павал выйшаў спасярод іх.
34 А некаторыя мужы, прыстаўшы да яго, уверылі, паміж імі і Дзіаніс Арэопагіт, і жанчына на імя Дамара, і ішыя з імі.
Зноскі:
1 Тэссалоніка — сяньня Салонікі.
7 Абвінавачваньні падобны да тых, якія жыды падымалі проціў Езуса перад Пілатам.
11 Жыды разьбіралі Пісаньні, хочучы праканацца, ці Павал кажа праўду.
15 Атэны былі тады горадам навукі, культуры і мастацтва, але рзам з гэтым і балвахвальства.
18 Эпікурэйцы былі матэр'ялістамі. Паводле іх усё, нават душа, складаецца з частак матэрыі; адкідалі яны загробнае жыцьцё і цьвярдзілі, што мэтай чалавека ёсьць шчасьце тут на зямлі.
Стоікі навучалі, што ўсё на сьвеце падлягае нейкай канечнасьці (фатум); чалавек павінен жыць паводле правоў натуры і розуму, павінен вырабляць у сабе цноты і быць нячулым на непрыемнасьць і боль.
19 Арэопаг — гэта быў узгорак у Атэнах, на каторым мясьціўся Найвышэйшы суд, званы таксама арэопагам і дзе філозафы і грамадзкія дзеячы любілі зьбірацца на навуковыя дыскусіі.
23 Атэны будавалі аўтары няведамаму богу, калі ня ведалі, якому богу маюць дзякаваць за атрыманую ласку.
25 Павал выказвае тут духоўнасьць Бога і Яго незалежнасьць ад стварэньня, тады калі пагане верылі, што багі патрабуюць людзкой помачы і чэсьці.
27 Кожны чалавек, уважна абсэрвуючы гэты сьвет, можа пры помачы свайго розуму дайсьці да пазнаньня Бога, Тварца ўсесьвету.
28 Праз сваю ўсюдыбытнасьць Бог ёсьць усюды, так-жа і ў нас, а мы жывём як-бы затануўшы ў ім. Праз Яго мы існуем і Ён судзейнічае з нашым жыцьцём і з кожным нашым парушэньнем.
Апостальскія дзеі, 17 раздзел. Пераклад В. Гадлеўскага.
