1 І сталася, калі Аполло быў у Карынце, то Павал, абыйшоўшы горныя староны, прыйшоў у Эфэз. І знайшоў некаторых вучняў
2 і сказаў да іх: Ці ўверыўшы вы атрымалі Духа сьвятога? А яны сказалі да яго: Але мы і ня чулі, ці ёсьць Дух сьвяты.
3 Ён-жа сказаў: Дык у чым вы хрышчаны? Яны сказалі: У хросьце Яна.
4 Павал-жа сказаў: Ян хрысьціў народ хростам пакуты, кажучы, каб уверылі ў таго, каторы па ім мае прыйсьці, гэта значыць, у Езуса.
5 Пачуўшы гэтае, былі ахрышчаны ў імя Пана Езуса.
6 І калі Павал узлажыў на іх рукі, прыйшоў на іх Дух сьвяты, і гаварылі мовамі, і прарочылі.
7 Было-ж усіх мужоў каля дванаццацёх.
8 А ўвайшоўшы ў бажніцу, гаварыў з адвагай праз тры месяцы, гутаручы і пераконываючы аб каралеўстве Божым.
9 Калі-ж некаторыя ўпіраліся і ня верылі, наругаючыся з шляху Пана перад мноствам, адыйшоўшы ад іх, адлучыў вучняў, штодня гутаручы ў школе нейкага Тыранна.
10 Дзеялася-ж гэтае праз два гады, так што ўсе, каторы жылі ў Азіі, слухалі слова Пана, жыды і пагане.
11 І не абыякія цуды чыніў Бог рукою Паўла,
12 так што нават хусткі і паясы ад ягонага цела заносілі на хворых, і адыходзілі ад іх хваробы, і выходзілі злыя духі.
13 Прабавалі-ж некаторыя і з вандроўных жыдўскіх экзарцыстаў прызываць імя Пана Езуса над тымі, што мелі злых духаў, кажучы: Заклінаю вас праз Езуса, каторага абвяшчае Павал.
14 Было-ж нейкіх сем сыноў жыда Скевы, старшага сьвятара, каторыя гэтак рабілі.
15 А злы дух адказваючы сказаў ім: Езуса знаю і Паўла ведаю, але вы хто такія?
16 І ўскочыўшы на іх чалавек, у каторым быў вельмі злы дух, і абдолеўшы абодвух, паказаў над імі такую сілу, што яны голыя і параненыя ўцяклі з таго дому.
17 І гэта сталася ведамым усім жыдом і паганам, каторыя жылі ў Эфэзе; і паў на іх усіх страх, і было слаўлена імя Пана Езуса.
18 І многія з веруючых прыходзілі, спавядаючыся і выказваючы свае ўчынкі.
19 Многія-ж з тых, што займаліся чарамі, знайшлі кнігі і спалілі перад усімі. А зьлічыўшы цэны іх, знайшлі на грошы пяцьдзесят тысяч дынараў.
20 Так сільна расло слова Божае і ўмацоўвалася.
21 А споўніўшы гэта, павал намерыўся ў духу, прайшоўшы Македонію і Ахаю, ісьці ў Ерузалім, кажучы: што пасьля таго як там буду, трэба мне і Рым відзець.
22 І паслаўшы ў Македонію двух з паслугаваўшых яму, Цімафея і Эраста, сам да часу астаўся ў Азіі.
23 А ў той час сталася не малое забурэньне дзеля шляху Пана.
24 Бо адзін сераброўнік, на імя Дзімітры, каторы вырабляў сярэбраныя сьвятынкі Дыяны, даваў рамесьнікам не малы заработак.
25 Ён, склікаўшы іх і тых, каторыя былі гэтага роду працаўнікамі, сказаў: Мужы, вы ведаеце, што з гэтага рамясла ёсьць наш даход.
26 А вы бачыце і чуеце, што ня толькі ў Эфэзе, але амаль ва ўсей Азіі гэты Павал, нагаварваючы, адвярнуў вялікую грамаду, кажучы: што гэта не багі, каторыя робяцца рукамі.
27 І гэта ня толькі пагражае нашаму рамяслу, каб яно ня прыйшло ў пагарду, але і сьвятыня вялікай Дыяны будзе лічыцца за нішто, але і пачне ніштожыцца вялікасьць тае, каторай пакланяецца ўся Азія і сьвет.
28 Пачуўшы гэтае, яны напоўніліся гневам і закрычалі, кажучы: Вялікая Дыяна Эфэская.
29 І напоўніўся горад узбурэньнем, і зрабілі аднадушна напад на тэатр, хватаючы Гая і Арыстарха, македонцаў, таварышаў Паўла.
30 А калі Павал хацеў выйсьці да народу, вучні не пазволілі.
31 Некаторыя-ж і з начальнікаў Азіі, будучы яго прыяцелямі, паслалі да яго, просячы, каб не ўваходзіў у тэатр.
32 А іншыя другое крычалі. Бо было сабраньне бурнае і большасьць ня ведалі, дзеля чаго сабраліся.
33 А з грамады выцягнулі Александра, каторага выпіхалі жыды. Аляксандар-жа, зажадаўшы рукою цішыні, хацеў здаць справу перад народам.
34 Калі яго пазналі, што ён жыд, узьняўся адзін голас усіх, крычачых каля дзьвюх гадзін: Вялікая Дыяна Эфэская.
35 А пісар, успакоіўшы грамады, сказаў: Мужы эфэскія, і хто-б з людзей ня ведаў, што горад Эфэз ёсьць паклоньнікам вялікай Дыяны, дочкі Юпітэра?
36 Дык калі гэтаму пярэчыць ня можна, трэба вам успакоіцца і нічога неразважнага не рабіць.
37 Бо вы прыявялі гэтых людзей, ані сьвятазьняважнікаў, ані блюзьнячых проціў вашае багіні.
38 А калі Дзімітры і тыя, што з ім ёсьць, рамесьнікі, маюць справу проціў каго, то адбываюцца на рынку суды, і ёсьць старасты, няхай адны другіх вінавацяць.
39 Калі-ж даходзіце іншае рэчы, то можа быць вырашана на законным сабраньні.
40 Бо і пагражае нам, каб мы нябылі абвінавачаны ў сяньняшнім бунце, бо няма нікога вінаватага (аб каторым не маглі-б здаць справу) гэтага зборышча. І сказаўшы гэтае, распусьціў сабраньне.
Зноскі:
1 Эфэз быў тады вялікім гандлёвым горадам і налічваў да 200 тысяч насельніцтва. Тут адбываўся абмен таварамі паміж Усходам І Заходам. Была ў Эфэзе слаўная сьвятыня Дыяны, багіні плоднасьці, да каторай ішлі пілігрымы з усей Рымскай дзяржавы; сяньня на месцы Эфэзу малая турэцкая вёска.
9 Тыранн быў вучыцелем красамоўства і, відаць, палічыў Паўла за вандруючага філозафа і адступаў яму ў вольных гадзінах сваю школу.
11 У Эфезе была процьма розных чараўнікоў і цудадзеяў, затым тут праўдзівыя цуды былі патрэбны, каб даказаць праўдзівасьць хрысьціянскай рэлігіію
13 Было тады многа знахараў, якія стараліся выганяць злога духа рознымі таёмнымі замовамі. Бачучы, што Павл кліча імя Езус, яны пачалі рабіць тое самае.
18 «Выказваючы свае ўчынкі» — г. зн. свае чары і замовы, якіх яны ўжывалі.
19 У тых кнігах былі розныя чарадзейскія замовы.
23 «Дзеля шляху Пана» значыць: дзеля Хрыстовай навукі.
24 Дзімітры, відаць, меў варштаты, дзе вырабляліся маленькі сьвятынкі Дыяны і яе фігуркі. Гэтыя сьвятынкі і фігуркі куплялі пілігрымы сабе на памятку або як талізманы (рэчы, якія быццам берагуць ад няшчасьця).
33 Жыды, баючыся, каб народ ня выступіў проціў іх, выпхнулі нейкага Александра, каб ён перад народам выясьніў, што жыды ня маюць нічога супольнага з хрысьціянамі. Аднак яму не далі гаварыць.
35 Пісар — гэта сэкратар управы гораду (магістрату), асоба ў той час з вялікім значэньнем. Ён звычайна вёў гарадзкія вечы і цяпер сказаў, як убачым ніжэй, вельмі дыпломатычную прамову.
Апостальскія дзеі, 19 раздзел. Пераклад В. Гадлеўскага.
