Зноскі:
3-10 Хрысьціяне з жыдоў ніяк не маглі зразумець, што і пагане могуць быць пакліканы да валадарства Божага і затым ставяць такія закіды Пятру. Пётр баронячыся, расказвае аб сваім відзеньні. Трэба ведаць, што жыду ня можна было захадзіць у дом паганаў і гасьціць там.
12 Тых шасьцёх братоў (хрысьціян), якіх Пётр быў узяўшы з сабою, ідучы з Ёппы да Карнэля, прывёў з сабою ў Ерузалім, каб перад ерузалімскаю грамадою былі сьведкамі ўсяго, што сталася з наваротам Карнэля.
18 Хрысьціяне з жыдоў ужо пачынаюць праконывацца, што прыняцьце хрысьціянства не накладае абавязку спаўняньня рытуальных практык Майсеявага закону, бо Карнэль ня быў прымушаны да абразаньня.
19 Гэтыя падзеі прыпадаюць на гады 36-45 па Н. Хр.
20 Антыохія была сталіцай Сырыі і налічвала тады каля паўмільёна насельніцтва. Пасьля Рыму і Александрыі была яна трэцім горадам у рымскай дзяржаве. Там у хуткім часе зарганізавалася вялікая і моцная хрысьціянская грамада.
26 Назоў: хрысьціяне, значыць — прыхільнікі, вызнавальнікі Хрыста. Гэтага назову не далі вызнавальнікам Хрыста жыды, бо яны гэтага імені ня любілі і называлі хрысьціян галілеянамі або назарэнамі, а далі праўдападобна пагане, каб адрозьніць вызнавальнікаў Хрыста ад вызнавальнікаў Майсеявага закону.
Хрысьціяне паміж сабою дагэтуль называліся вучнямі, выбранымі, сьвятымі, вернымі, братамі, касьцёлам Божым. Потым, калі ў самым хрысьціянстве пачалі ўзрастаць гэрэзыі і сэкты, праўдзівыя хрысьціяне сталі называць сябе каталікамі, г. зн. не вызнавальнікамі ніякай сэкты, але сябрамі агульнага, паўсёднага касьцёла. (Па-грэцку katholike ekklesia тое самае што паўсюдны касьцёл).
30 «Паслаўшы да старшых». Старшымі (грэцк. «presbiteroi») тут завуцца ня людзі пажылых гадоў, але маючыя пэўныя правы і абавязкі ў хрысьціянскай грамадзе. Яны станавілі раду апосталаў, яны памагалі ім у кіраваньні грамадою і былі іх заступнікамі. Павал і Барнаба ўстанаўлялі такіх старшых над новазаложанымі грамадамі (касьцёламі); Павал называе нават такіх старшых біскупамі (episkopoi Ап. Дз. 20:28), хоць яны ня былі біскупамі ў сяньняшнім значэньні. (Слова грэцкае episkopos значыць нагляднік, даглядач).
Сябры, вельмі патрэбныя наступныя папяровыя выданні:
- Сьвятая Бібля ў перакладзе Янкі Станкевіча 1973 (і Новы Закон 1970).
- Эвангельле Мацьвея, Марка, Лукі, Іоана — 1926−1930, Лодзь.
- Евангелля і Дзеі ў перакладах Гадлеўскага і Татарыновіча.
- Генезіс і Кніга Эклезіяста, або Прапаведніка ў перакладзе Яна Пятроўскага, 1984, 1987.
Калі вы імі валодаеце і можаце прадаць, патэлефануеце па тэлефоне +375296422269, ці напішыце — bible-man@mail.ru.
Калі вы чытаеце на беларускай мове, паспрабуйце новы праект — biblia.by:
Апостальскія дзеі, 11 раздзел. Пераклад В. Гадлеўскага.